DURANGOKO ASTRONOMIA GELA

 DURANGOKO ASTRONOMIA GELA

Pasa den astelehenean, abenduak 10ean, Durangoko Astronomia gelara joan ginen, eta bertan Estebanek, astronomia gaietan adituak, hainbat gauza azaldu zizkigun.

Historia

Hasteko, Astronomiaren inguruan aurrerapenak egin zituzten pertsonen izenak aipatu zituen, haien garrantzia labur-labur aipatuz: Galileo, teleskopioaren hobekuntzarekin, Copernico, eredu heliozentrista azaldu zuena, edota Aglaonike, k.a V. mendean eguzki-eklipseak noiz gertatuko ziren esaten zuen emakumezko astronomoa. 

Eguzki erlojuak

Oso gauza bitxia da, eta nahiz eta oso gauza sinplea dirudien askoz konplexuagoa da. Hau da, ez da bakarrik makil batek ematen duen itzala. Makil horrek Lurraren ardatzak duen inklinazio berdina izan behar du. Horrez gain, leku bakoitzean makilaren orientazioa aldatu egiten da, latitudearen arabera. Neguan itzalak markatutako zenbakiari ordu bat gehitu behar zitzaion eta neguan bi ordu.

    Gero berak bere ikasleekin egindako eguzki erlojuak erakutsi zizkigun.

Astro nabarmenak

Estebanek egindako proiektu eta gauzak ikusi genituen. Lurrak eguzkiaren inguruan egiten duen translazioa eta bere ardatzaren inguruan egiten duen errotazioa azaldu zizkigun. Jarraian, eguzki- eta ilargi-eklipseak nola gertatzen diren azaldu zigun; horretarako, berak egindako mekanismo bat erabili zuen eta eklipseen hainbat argazki erakutsi zizkigun. Gero ilargiaren mugimenduak eta atalak azaldu zizkigun.

Planeten eta eguzkiaren tamaina eta beraien arteko distantziak erakutsi zizkigun berak egindako eskalan zegoen maketa baten bidez.

Oso gauza bitxi bat ere azaldu zigun, kometen inguruan. Kometak izar iheskorrak egotearen zergatia dira, egiten duten orbita eliptikoan uzten duten hautsa direlako izar iheskorrak.

Gure arreta bereganatu zuen beste kontu bat Apofis izeneko asteroidearena izan zen. Izan ere, asteroide hori 2029ko apirilaren 13an eta 2036ko apirilaren 13an oso hurbil pasatuko da Lurra Planetatik. Astronomoek, hasiera batean uste zuten Lurrarekin talka egiteko arriskua zegoela, orain aldiz ezekoan daude, talka egiteko arriskua oso txikia baita. Dena dela, Estebanek esan zigun hori ekiditeko gai izango garela, baina horretan arreta jartzen badugu.

Izarrak

Euritako erraldoi moduko batean proiektatu zituen izarrak, eta Esne Bidean dauden konstelazioak erakutsi zizkigun.

Aintzinean orientatzeko erabiltzen zituztela azaldu zigun eta izar konstelazio horiek egiten dituzten irudiak azaldu zizkigun. Bide batez, zodiakoko zeinuetan dagoen akatsa azaldu zigun, kalkulu txar baten ondorioz, benetan ez garena garela uste dugulako.

                                                                                                                  June Landa (4A)